مهمترین دلایل اهمیت استفاده از بذر خوب

استفاده از بذرهای خوب یکی از مهمترین فاکتورهای افزایش تولیدات کشاورزی در هر سیستم کشاورزیست. بذر یکی از کم هزینه ترین اما مهم ترین عوامل موثر بر عملکرد است. کاشت بذر باکیفیت خوب اولین قدم برای یک فصل موفق است. در حالی که کشاورزان نمی توانند عواملی مانند آب و هوا یا بازار را کنترل کنند، استفاده از بذر باکیفیت یک عامل کلیدی تولید است که می توانید کنترل کنید. بذر باکیفیت، محصولاتی مقاوم به آفات، بیماری‌ها، و شرایط محیطی نامساعد تولید می‌کند. ویژگی هایی مانند درصد جوانه زنی، قدرت بذر، همچنین خلوص و بهداشت همگی می توانند بر کیفیت بذر شما و در نتیجه سودآوری محصول بعدی شما تأثیر بگذارند. بذرهای خوب جوانه‌زنی بالا، خلوص ژنتیکی و فیزیکی، و سلامت بالا دارند. عوامل مهم در کیفیت بذر شامل شرایط محیطی، نگهداری مناسب، و اجتناب از آسیب‌های مکانیکی است. استفاده از بذرهای مرغوب باعث افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌های نهاده ها و مدیریت آسان‌تر محصولات می‌شود. انتخاب بذر مناسب باید بر اساس شرایط آب و هوایی و نوع خاک باشد تا بازدهی و سودآوری مطلوبی فراهم شود. در ادامه خصوصیات بذر مرغوب را به طور کامل توضیح داده و نحوه تولید یک بذر باکیفیت را بررسی می نماییم همچنین، دلایل اهمیت استفاده از بذر باکیفیت و چگونگی انتخاب آن را برمی شماریم.

بذر خوب چیست؟

بسیاری از مردم تعجب می کنند که بذر خوب به چه معناست؟ تعریف عملی بذر باکیفیت می تواند بسته به نوع بذر و خواست کشاورز متفاوت باشد. برای مثال، یک کشاورز دانه مرغوبی می خواهد که گیاهانی با سرعت رشد یکنواخت تحت طیف وسیعی از شرایط میدانی تولید کند. یک تولیدکننده محصولات دانه روغنی، که در آن روغن برای مقاصد صنعتی مانند ساخت صابون، محصولات آرایشی و بهداشتی یا روان کننده ها استفاده می شود، ممکن است بذرهایی با مشخصات اسید چرب پایدار خاص را به عنوان معیار کیفیت بالا بخواهد.
به طور کلی، کیفیت تخم با روش‌های مختلفی اندازه‌گیری می‌شود، از جمله خلوص ژنتیکی و فیزیکی، جوانه‌زنی، بنیه، یکنواختی در اندازه، عاری بودن از بیماری‌های ناشی از دانه و هر عامل دیگری که ممکن است بر عملکرد دانه در مزرعه تأثیر بگذارد. نمونه هایی از عوامل موثر بر کیفیت بذر عبارتند از: گرما، آسیب مکانیکی و جوانه زدن قبل از برداشت در گندم سفید است. بنابراین کیفیت بذر یک اصطلاح کلی برای شرایط تخم از جمله خلوص ژنتیکی و فیزیکی، زنده ماندن، بنیه و سلامت تخم است. سایر ویژگی ها مانند ترکیب شیمیایی خاص یا مقاومت در برابر برخی بیماری ها یا حشرات نیز به کیفیت دانه ها کمک می کند.

خصوصیات بذر خوب چیست؟

عاری از آفت و بیماری:

عاری از بیماری های منتقله از دانه و عفونت آفات است، به این معنی که می تواند از گسترش پاتوژن های مضر و حشرات جلوگیری کند که می توانند به محصولات شما آسیب برسانند و درآمد شما را کاهش دهند. اگر تخم را برای کاشت نگه می دارید، نگهداری صحیح بذر کاشت شما اولین خط دفاعی در کنترل آسیب آفات و بیماری است. همچنین توصیه می‌شود در زمان برداشت از یک تیمار محافظتی ثبت‌شده برای دانه استفاده کنید و در صورت نیاز از پانسمان دانه برای کاهش بروز بیماری یا آلودگی اولیه حشرات استفاده کنید.

تمیز و عاری از علف هرز:

تمیز است، عاری از دانه علف های هرز یا هر گونه مواد بی اثر است، به این معنی که می تواند در زمان و هزینه شما از وجین و تمیز کردن مزارع صرفه جویی کند.

کامل است:

کامل است و شکسته یا آسیب دیده نیست. خرد شده یا پوست کنده؛ نیمه پر و نیمی پوسیده، یعنی می تواند جوانه زنی و رشد یکنواخت گیاهان شما را تضمین کند؟

یکنواخت است:

اندازه و وزن یکنواخت دارد، به این معنی که می تواند استفاده از فضا و منابع را در زمین های شما بهینه کند.

تازه است:

تا حد امکان تازه یا در سن مناسب است، به این معنی که می تواند زنده ماندن و قدرت خود را برای مدت طولانی تری حفظ کند.

رطوبت مناسب دارد:

حاوی مقدار بهینه رطوبت (8-12٪) است، به این معنی که می تواند از خشک شدن یا پوسیدگی در طول ذخیره سازی و حمل و نقل جلوگیری کند.

جوانه زنی با درصد بالا:

درصد جوانه زنی بالایی دارد (بیش از 80%)، به این معنی که می تواند گیاهان خوبی را در مزارع شما تضمین کند. در زمان کاشت به سرعت و یکنواخت جوانه می زند، به این معنی که می تواند رشد گیاهان شما را هماهنگ کند و مدیریت آنها را آسان تر کند. سرعت جوانه زنی دانه اغلب اولین مشخصه ای است که تولیدکنندگان هنگام اندازه گیری کیفیت کلی بذر به آن توجه می کنند.
اگر دانه انحصاری معمولی یا قدیمی را که در مزرعه نگهداری می شود برای کاشت انتخاب می کنید، توصیه می شود قبل از کاشت یک آزمایش جوانه زنی انجام دهید. این را می توان در آزمایشگاه یا در خانه انجام داد. دانه آزمایش شده در آزمایشگاه ترجیح داده می شود زیرا سطح دقت آن بسیار بالا است. دانه آزمایش خانگی (همانطور که در زیر ذکر شده است) باید فقط به عنوان یک راهنمای تقریبی استفاده شود.
به سادگی از هر قطعه ای که قرار است کاشته شود، تقریباً 100 تخم جمع آوری کرده و بشمارید.

دانه ها را قبل از قرار دادن در یک کیسه پلاستیکی در بسته بین حوله های کاغذی مرطوب قرار دهید و آنها را به مدت پنج تا هفت روز در یک مکان گرم بگذارید.
در نهایت با شمارش تعداد بذرهایی که جوانه نزنند، درصد جوانه زنی (GP) را تعیین کنید.
GP =دانه جوانه زده / کل دانه x 100.
استانداردهای صنعتی به طور کلی تأیید می کنند که درصد جوانه زنی 80 درصد در زمان دانه قابل قبول در نظر گرفته می شود.

خالص است:

نسبت به نوع خود صادق است، به این معنی که از نظر ژنتیکی خالص، عاری از مواد افزودنی است و متعلق به نوع یا گونه مناسب محصول است که مناسب آب و هوا و سیستم کشت شماست. در نتیجه، کشاورزان باید همیشه برای مدیریت آسان محصولات، افزایش بهره وری و افزایش تولید، یک بذر باکیفیت تهیه کنند.

همانطور که در ابتدای مقاله بیان شد یکی از عوامل مهم برای داشتن محصولی پربار و بدون آفت یا کم آفت انتخاب یک بذر با کیفیت می باشد. اما آماده سازی مناسب زمین و فراهم نمودن شرایط مساعد برای جوانه زنی بذر نیز حائز اهمیت است. استفاده از هیومیک اسید پودری یا همان کود سیاه در زمان شخم زدن و شیار کردن زمین می تواند خاک را بهبود داده و موجب افزایش ریشه زایی و عملکرد بهتر بذر شود. جهت بررسی اثر هیومیک اسید روی بازدهی محصولات ما در مقاله تأثیر هیومیک اسید بر خیار آن را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار دادیم.

عوامل موثر بر تولید بذر باکیفیت چیست؟

عوامل زیادی بر کیفیت دانه تأثیر می گذارد. فعل و انفعالات پیچیده عوامل ژنتیکی، محیطی، فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی، سیتولوژیکی و پاتولوژیک بر بیان کیفیت دانه تأثیر می گذارد. عوامل تحت کنترل ژنتیکی روی اندازه و رنگ دانه، ترکیب شیمیایی، سخت بودن دانه، قدرت هیبرید، حساسیت به آسیب مکانیکی و مقاومت در برابر بیماری تأثیرگذار می باشد. موفقیت در تولید بذر مرغوب یک محصول خاص در یک منطقه و عدم موفقیت در منطقه دیگر اهمیت تأثیر محیطی بر رشد و بلوغ دانه را نشان می دهد.
شرایط محیطی در طول رشد و بلوغ بذر، از جمله دما، تنش آبی یا باران بیش از حد، کمبود مواد مغذی، آلودگی به بیماری و فشار حشرات بر کیفیت دانه تأثیر می‌گذارد. مرحله رشد تخم در زمان برداشت نیز بر کیفیت دانه تأثیر می گذارد.برداشت خیلی زود یا خیلی دیر ممکن است کیفیت تخم را کاهش دهد. در شرایط نگهداری طولانی مدت و کمتر از حد مطلوب، تغییرات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و سیتولوژیکی در دانه ها رخ می دهد که منجر به کاهش کیفیت آنها می شود. سرعت رشد آهسته تر، رشد غیر طبیعی نهال ها و از دست دادن بنیه و زنده ماندن از جمله تغییرات فیزیولوژیکی است. صدمات مکانیکی ناشی از برداشت، تهویه و جابجایی نیز می تواند بر کیفیت بذر تأثیر بگذارد.
نگهداری دانه در شرایط نامناسب دمای بالا و رطوبت نسبی یا رطوبت بالا، تخریب دانه را تسریع کرده و کیفیت آن را کاهش می دهد. میزان زوال دانه به گونه، محیط نگهداری، طول دوره نگهداری و کیفیت اولیه بذرهای ذخیره شده بستگی دارد. بنابراین، آزمایش کیفیت بذرهای ذخیره شده برای مدت زمان های مختلف برای تعیین تأثیر پیری بر کیفیت بذر اهمیت دارد.

چرا استفاده از بذر مرغوب اهمیت دارد؟

کیفیت دانه به عنوان یک عامل مهم برای افزایش عملکرد در نظر گرفته می شود. استفاده از بذرهای مرغوب به تولید بیشتر در واحد سطح و تامین امنیت غذایی کشور کمک زیادی می کند. بذرهای باکیفیت قابلیت استفاده بهینه از نهاده هایی مانند کود و آبیاری را دارند. استفاده از بذرهای خوب بالا به منظور کاهش هزینه های نهاده مهم است. بذرهای خوب بالا بازدهی بالا و محصولات یکنواخت خوب بالا خواهند داشت که می تواند درآمد بهتری ایجاد کند.

خربزه یکی از محصولات پر طرفدار در ایران می باشد، به همین دلیل برای نمونه معیارهای کیفیت را روی این بذر در برندهای مختلف بررسی کردیم و در مقاله بهترین بذر خربزه در اختیار شما قرار گرفته است.

چگونه یک بذر مرغوب انتخاب کنیم؟

برای انتخاب یک بذر خوب ابتدا می بایست اطلاعات کافی از شرایط آب و هوایی، نوع خاک و انواع بذرها و شرکتهای تولید کننده بذر، محصول مورد نظر خود بدست بیاوریم. سپس با توجه به خصوصیات یک بذر خوب که در بالا به آنها اشاره کردیم، بهترین نوع بذر را از بهترین شرکت که کیفیت را تضمین می کند تهیه می کنیم.

جمع بندی:

به طور خلاصه، تولید بذر مرغوب به طور تصادفی اتفاق نمی افتد. هر مرحله در سیستم تولید از کاشت واریته مناسب در زمان مناسب تا پیروی از روش کنترل علف های هرز، برنامه باروری، برداشت در زمان مناسب، تمیز کردن بذر، ذخیره سازی و حمل و نقل برای دستیابی به بذر خوب بسیار حیاتی است.